Existentiële depressie
(Uitzonderlijk) hoogbegaafde mensen hebben hebben over het algemeen hoge verwachtingen en idealen. Daarnaast ervaren ze alle emoties erg intens. Deze mensen denken dieper na over de essentie van het leven. Het hebben van idealen wordt door de omgeving en samenleving vaak bekritiseerd en afgedaan als onmogelijk. Als er wordt gekeken naar de trage beweging in landelijke en internationale politiek, is te zien dat de idealen niet passen in de huidige wereld. Het kost veel veerkracht om hiermee om te kunnen gaan.
Men kan zich zorgen gaan maken over de aarde en het lot van de mensheid, of het doel van het leven in twijfel gaan trekken. Daarnaast kan je gaan twijfelen aan je eigen doel op aarde, de zin van het leven.
Vragen als:
- Waarom ben ik hier?
- Wat doet de mensheid de aarde aan?
- Wat is de zin van het leven?
Het zijn grote levensvragen die lastig te beantwoorden zijn. Als hoogbegaafde mensen het hier met mensen in hun omgeving over willen hebben, kunnen die mensen er vaak niets mee. Er kan geen gesprek op gang komen. Als dit te vaak gebeurt, wordt de veerkracht steeds kleiner en is de kans groot dat de hoogbegaafde in een existentiële depressie terecht komt. Dit kan op alle leeftijden gebeuren, van basisschoolleeftijd tot senior, het kan ook meerdere keren terugkomen in het leven.
Als je in een existentiële depressie zit, voelt het leven zwaar en nutteloos. De wereld voelt oneerlijk en vol onrecht. Het kan ook erg eenzaam voelen, omdat mensen om je heen dit niet zo (lijken te) zien. Erover praten met anderen werkt eigenlijk averechts.
Een goed boek om te lezen over existentiële depressie is geschreven door James T. Webb, Searching for Meaning: Idealism, Bright Minds, Disillusionment and Hope.
Een standaard behandeling tegen depressie lijkt niet te werken tegen een existentiële depressie. Gelukkig zijn er een aantal behandelingen die wel kunnen werken. Daarnaast is het fijn om gelijkgestemden te vinden, die dezelfde vragen hebben en diepe gesprekken hierover te hebben met hen.
Volgens statistieken werkt bijvoorbeeld Cognitieve gedragstherapie goed. Het kan helpen om gedachten naar een positieve benadering te sturen, waardoor je een nieuwe betekenis in het leven kunt vinden. Het kan ook helpen om realistische en haalbare doelen te stellen, waardoor je positieve ervaringen op kunt doen.
Daarnaast lijkt ACT (Acceptance and Commitment Therapy) goed te werken. Hierin leer je te accepteren dat de wereld niet is zoals je zou willen en dat onzekerheid, onrechtvaardigheid en tegenspraak er nu eenmaal bijhoort. Door dit te accepteren, verklein je het lijden.
De theorie van Kazimierz Dabrowski over Positieve Desintegratie kan je wellicht ook helpen als je meer wilt weten over een existentiële depressie.